Bạn đã bao giờ tự hỏi Ethereum là gì và nó khác gì so với các loại tiền mã hóa khác như Bitcoin chưa?
Ethereum là một mạng lưới máy tính phi tập trung toàn cầu tuân theo một bộ quy tắc được gọi là giao thức Ethereum. Mạng lưới này đóng vai trò nền tảng giúp mọi người tạo ra và sử dụng các ứng dụng, cộng đồng, tổ chức và tài sản kỹ thuật số mà không bị phụ thuộc vào quyền lực tập trung. Loại tiền mã hóa gốc của Ethereum, Ether (ETH), thanh toán cho các hoạt động mạng lưới, bao gồm cả việc tính toán cần thiết để thiết lập và chạy các ứng dụng phi tập trung (DApp) cũng như các tổ chức trên Ethereum.
Đó chỉ là thông tin sơ lược về Ethereum và trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ hệ sinh thái, token gốc và cách Ethereum tác động đến tương lai ngành tài chính phi tập trung (DeFi).
- Ethereum là nền tảng phi tập trung cho phép sử dụng hợp đồng thông minh và DApp với tiền mã hóa gốc – Ether (ETH) – để giao dịch.
- ETH ra mắt vào năm 2015 và là loại tiền mã hóa lớn thứ hai tính theo vốn hóa thị trường. Đây là yếu tố then chốt cho hoạt động của mạng lưới Ethereum.
- Hợp đồng thông minh của Ethereum là hợp đồng tự thực hiện với các điều khoản được viết trực tiếp thành mã, tạo điều kiện cho các ứng dụng và giao dịch tự động, bảo mật và hiệu quả mà không cần qua trung gian.
- The Merge đã khiến Ethereum chuyển sang hệ thống proof-of-stake (PoS), ảnh hưởng đáng kể đến việc phát hành ETH và mức tiêu thụ năng lượng. Sự thay đổi này tác động lớn đến tính bền vững của mạng lưới cũng như mô hình kinh tế của ETH.
- Bất chấp những thách thức như sự cạnh tranh từ các blockchain khác, vấn đề về khả năng mở rộng, phí giao dịch cao, rủi ro pháp lý và đe dọa về bảo mật, tương lai của Ethereum vẫn có vẻ tươi sáng. Điều này là do có nhiều cải tiến về công nghệ và tiến bộ trong các tiêu chuẩn token.
Ethereum là gì và nó khác với Bitcoin như thế nào?
Bitcoin và Ethereum là những loại tiền mã hóa cơ bản đã thúc đẩy quá trình chuyển đổi của blockchain. Tuy nhiên, các công nghệ này khác nhau đáng kể về mục đích và cách vận hành. Ethereum sử dụng công nghệ blockchain – tương tự như Bitcoin – nhưng cũng đóng vai trò là nền tảng cho DApp bằng cách áp dụng hợp đồng thông minh. Các hợp đồng này được lập trình để tự động thực hiện các điều kiện của thỏa thuận – một hành động được đưa trực tiếp vào mã.
Trong khi đó, Bitcoin được tạo ra như một giải pháp thay thế phi tập trung cho tiền pháp định. Mục tiêu của Ethereum là trở thành kho lưu trữ giá trị kiêm phương tiện trao đổi. Công nghệ blockchain tạo ra một sổ cái kế toán phi tập trung cho các giao dịch Bitcoin, không cần đến một cơ quan có thẩm quyền duy nhất.
Ngược lại, blockchain của Ethereum được xây dựng để làm được nhiều hơn thế. Thông qua nền tảng này, các nhà phát triển có thể thiết lập và ra mắt nhiều ứng dụng khác nhau. Đó có thể là trò chơi điện tử, hệ thống tài chính phức tạp…. bất cứ thứ gì. Ether, loại tiền mã hóa gốc của Ethereum, được sử dụng để thực hiện và quản lý giao dịch trong môi trường này.
Kết quả là Ethereum trở thành nền tảng cho hàng nghìn dự án token tiền mã hóa. Mỗi dự án sử dụng công nghệ này để vận hành DApp của riêng mình.
Điều cuối cùng khiến Ethereum khác biệt với Bitcoin chính là cơ sở kỹ thuật. Ethereum có thời gian tạo khối nhanh hơn Bitcoin, nghĩa là có thể xử lý giao dịch trong thời gian ngắn hơn. Điều này là cần thiết cho các ứng dụng đòi hỏi tốc độ giao dịch nhanh.
Đối với nhiều người, sự khác biệt giữa Ethereum và Bitcoin bắt nguồn từ sự khác biệt giữa các khả năng tương ứng. Trong khi Bitcoin chủ yếu là một phương tiện trao đổi thì Ethereum thiên về nền tảng phát triển với các tính năng bổ sung như hợp đồng thông minh. Điều này dẫn đến mức vốn hóa thị trường đáng kể cho tiền mã hóa hoạt động trên công nghệ blockchain phi tập trung.
ETH là gì?
Năm 2015, người đồng sáng lập Ethereum Vitalik Buterin đã tạo ra ETH. Từ đó, nó trở thành loại tiền mã hóa lớn thứ hai xét theo giá trị thị trường, sau Bitcoin. Khác với các loại tiền thông thường, ETH không bị bất kỳ cơ quan nào quản lý. Token là loại tài sản có thể giao dịch trên nhiều sàn giao dịch tiền mã hóa.
ETH nổi bật trong không gian tiền mã hóa vì nó không chỉ đơn giản là phương tiện trao đổi hay kho lưu trữ giá trị. ETH được sử dụng để thực hiện các hoạt động trên mạng lưới Ethereum, chẳng hạn như thực hiện hợp đồng thông minh và DApp. Để thực hiện các quy trình này, người dùng phải trả một khoản phí bằng Ether, thường được gọi là “gas” cho các thợ đào để khuyến khích họ xác thực giao dịch trên blockchain.
ETH đóng một vai trò thiết yếu trong môi trường DeFi đang phát triển, hướng đến tái tạo và hiện đại hóa các dịch vụ tài chính truyền thống như vay, cho vay và giao dịch mà không cần qua trung gian. ETH được sử dụng rộng rãi làm tài sản thế chấp, một dạng tiền và đơn vị tài khoản trong nhiều giao thức kinh tế khác nhau của DeFi.
Nhà giao dịch và người dùng nắm giữ ETH vì nhiều lý do: một số “hodl” lâu dài, trông đợi sự phát triển của mạng lưới Ethereum và việc áp dụng rộng rãi hơn công nghệ blockchain. Những người khác sử dụng ETH tích cực hơn, họ giao dịch và tiếp cận các khả năng của mạng lưới này.
Tóm lại, ETH là một thành phần thiết yếu của mạng lưới Ethereum, đồng thời là nền tảng của không gian DeFi.
Cách hoạt động của hợp đồng thông minh của Ethereum?
Ethereum nổi tiếng với hợp đồng thông minh tương ứng. Các hợp đồng này không tuân theo hướng dẫn thông thường. Thay vào đó, các thuật ngữ được mã hóa thành mã máy tính. Hợp đồng thông minh được đặt trên blockchain Ethereum, một hệ thống mở đảm bảo hành động hoặc thỏa thuận cơ sở sẽ được thực hiện mà không bị gián đoạn, bị kiểm soát, bị lừa dối hoặc chịu ảnh hưởng từ bên ngoài.
Chức năng của hợp đồng thông minh
Hãy hình dung rằng hợp đồng thông minh giống như một máy bán hàng tự động. Khi chọn một sản phẩm (thỏa thuận hoặc hợp đồng kỹ thuật số), bạn thanh toán số ETH cần thiết và máy (thỏa thuận thông minh) sẽ thực hiện ngay giao dịch theo yêu cầu được mã hóa. Hệ thống này không cần đến bên trung gian như luật sư hay nhà môi giới nên sẽ giảm thiểu chi phí và nâng cao hiệu quả.
Sức mạnh của tự động hóa trong blockchain
Khi các thông số đã cài đặt được đáp ứng, hợp đồng thông minh có thể tự động thực hiện và hoàn thành các nghĩa vụ của thỏa thuận. Theo cách đó, những hợp đồng này có thể tự động hóa các quy trình hành chính và giao dịch. Khả năng này đang thay đổi cuộc chơi trong nhiều lĩnh vực như tài chính, bất động sản và hoạt động pháp lý – nơi các thỏa thuận phức tạp thường xuyên xuất hiện.
DApp và hơn thế nữa
Blockchain Ethereum đóng vai trò nền tảng cho nhiều DApp khác nhau. Các ứng dụng này được lưu trữ trên mạng lưới ngang hàng thay vì một máy tính. Ưu điểm của việc sử dụng DApp được thiết lập trên Ethereum được củng cố bởi tính bảo mật, độ tin cậy và tính minh bạch của công nghệ blockchain. Từ DeFi đến NFT, phạm vi ứng dụng đang tăng lên nhanh chóng.
Hợp đồng thông minh của Ethereum cung cấp một cách tiếp cận đáng tin cậy, rõ ràng và hiệu quả để hỗ trợ việc mua và sắp xếp kỹ thuật số, tạo ra sự thay đổi có thể ảnh hưởng tích cực đến nhiều ngành.
Ứng dụng trong thế giới thực của Ethereum?
Ứng dụng đáng chú ý nhất của Ethereum nằm trong DeFi, bao gồm các khoản vay dựa trên hợp đồng thông minh và nhiều hoạt động tài chính khác. Ethereum nổi bật nhờ tính phi tập trung, minh bạch, tự động hóa và bất biến nên phù hợp với nhiều ứng dụng khác nhau trải rộng khắp các ngành công nghiệp khác nhau.
Ngân hàng, huy động vốn cộng đồng và lưu trữ web chỉ là một vài trong số nhiều cách mà Ethereum đã thay đổi cách mọi người giao dịch và tương tác. Ví dụ: Ethereum cung cấp các cách thức mới để xử lý các khoản vay, vay và giao dịch tài sản kỹ thuật số.
Hợp đồng thông minh trên Ethereum có thể được sử dụng để thiết lập các sáng kiến huy động vốn từ cộng đồng phi tín nhiệm và bảo mật. Đồng thời, thị trường dự đoán sử dụng công nghệ để tạo ra các nền tảng phi tập trung nhằm dự báo kết quả của các sự kiện. Ethereum cũng đã được sử dụng để tạo ra dịch vụ web phi tập trung, nêu bật ảnh hưởng của Ethereum trong nhiều lĩnh vực.
Công nghệ blockchain của Ethereum hỗ trợ nhiều ứng dụng thực tế khác nhau trải rộng khắp các ngành khác nhau. Một số công ty đang tích cực tận dụng các khả năng của Ethereum:
- Take-Two: Tháng 8/2023, nhà phát hành nhượng quyền game Grand Theft Auto đã công bố phát triển game Sugartown – một game Web3 xây dựng trên Ethereum. Cốt truyện của Sugartown kể về ba loài động vật nông nghiệp tình cờ mở ra một hố sâu nối thế giới khác với Sugartown, cho phép những sinh vật kỳ lạ được gọi là Ora xâm nhập thành phố. Bằng sức sáng tạo, Ora biến Sugartown thành điểm đến sôi động với vô vàn hoạt động và trò giải trí thú vị.
- ING: Ngân hàng Hà Lan tham gia vào nhiều dự án dựa trên Ethereum. Ví dụ, Komgo đang hướng đến mục tiêu tối ưu hóa các tài liệu giao dịch. ING cũng là một phần của Fnality, một tập đoàn thanh toán và đang làm việc về Bamboo, thư tín dụng song phương.
- TD Ameritrade: Là một công ty môi giới, TD Ameritrade nắm bắt Ethereum bằng cách hỗ trợ ErisX, một sàn giao dịch giao ngay do CFTC quản lý nhằm thúc đẩy hợp đồng thông minh Ethereum. Không chỉ thế, công ty này cho phép khách hàng giao dịch hợp đồng tương lai Ethereum thông qua nền tảng này.
Các ví dụ trên cho thấy cách blockchain của Ethereum có thể cho phép giao dịch tài sản kỹ thuật số an toàn, cởi mở và hiệu quả, sản xuất NFT và củng cố nhiều hoạt động tài chính khác nhau.
Việc chuyển đổi sang proof-of-stake của Ethereum ảnh hưởng đến ETH như thế nào?
Sự chuyển đổi của Ethereum từ proof-of-work (PoW) sang proof-of-stake (PoS), được gọi là “The Merge” và đã tác động sâu sắc đến việc phát hành cũng như tính kinh tế của ETH:
Phát hành trước Merge:
- Các thợ đào đã phát hành ~13.000 ETH/ngày theo PoW.
- Tỷ lệ lạm phát thường niên khi đó rơi vào khoảng 4,61%.
Phát hành sau Merge:
- Mức phát hành giảm xuống mức người xác thực phát hành ~1.700 ETH/ngày theo PoS.
- Tỷ lệ lạm phát thường niên hiện tại là khoảng 0,52%.
- Tổng số ETH được phát hành mới giảm ~ 88%.
Tính bền vững:
- The Merge đã loại bỏ các hoạt động khai thác tốn nhiều năng lượng.
- Người xác thực yêu cầu phần thưởng nhỏ hơn, góp phần làm giảm lượng phát hành.
Burn ETH:
- Các giao dịch yêu cầu một khoản phí cơ bản sẽ bị burn, loại ETH khỏi quá trình lưu thông.
- Vào những ngày nhu cầu mạng lưới cao, việc burn có thể bù đắp cho việc phát hành ETH hằng ngày, có khả năng dẫn đến giảm phát.
Kinh tế người xác thực:
- Người xác thực được khuyến khích rút phần thưởng trên 32 ETH.
- Giới hạn rút tiền được áp dụng để duy trì sự ổn định của mạng lưới.
Việc chuyển sang PoS đã cắt giảm đáng kể tỷ lệ lạm phát của ETH và nâng cao tính bền vững của blockchain này. Cung và cầu về ETH hiện đang chịu ảnh hưởng của việc phát hành ít hơn và burn phí giao dịch. Điều này đôi khi có thể dẫn đến lạm phát hoặc giảm phát xuống gần bằng 0 nhất có thể.
Rủi ro và thách thức mà Ethereum và ETH phải đối mặt?
Nhiều người tin rằng những rủi ro và thách thức có thể ảnh hưởng đến Ethereum và ETH xoay quanh vấn đề về chức năng và giá trị.
Sự cạnh tranh từ các blockchain khác
Các mạng lưới như Solana và Cardano – nơi cung cấp giao dịch nhanh hơn và rẻ hơn – đang nổi lên như những đối thủ cạnh tranh có khả năng xói mòn thị phần của Ethereum. Tuy nhiên, điểm tích cực từ áp lực cạnh tranh gia tăng chính là tiềm năng đổi mới.
Khả năng mở rộng và lưu trữ
Khi phát triển, blockchain của Ethereum sẽ phải đối mặt với vấn đề về khả năng mở rộng. Nhu cầu về dung lượng lưu trữ lớn đang tăng nhanh hơn so với Bitcoin. Nếu không được quản lý hiệu quả, nhu cầu này có thể dẫn đến việc mạng lưới vượt quá tài nguyên sẵn có, gây ra vấn đề về hiệu suất.
Phí giao dịch cao
Do mức phí cao, mạng lưới của Ethereum có thể quá tốn kém đối với các giao dịch có ít giá trị tiền tệ. Điều này có thể khiến người ta chỉ sử dụng Ethereum cho những giao dịch có giá trị cao hơn, do vậy có thể cản trở tiện ích hằng ngày của mạng lưới này.
Rủi ro pháp lý
Các quy định xung quanh phân khúc DeFi và NFT chạy trên Ethereum có thể thay đổi. Nếu các phân khúc này bị cấm hoặc bị hạn chế sử dụng Ethereum, nhu cầu giao dịch trên mạng lưới này sẽ giảm.
Đe dọa về bảo mật
Kiến trúc phân lớp của Ethereum dễ phải chịu nhiều kiểu tấn công:
- Tấn công phát lại: tin tặc có thể sao chép và sử dụng lại chi tiết giao dịch nếu các yếu tố quan trọng như dấu thời gian và nonce không được xử lý chính xác.
- Tấn công nạp lỗi: lỗi trong quá trình xác nhận token được giao dịch trên nền tảng có thể dẫn đến hành vi đánh cắp tài sản.
- Tấn công Honeypot: hợp đồng lừa đảo lừa người dùng nghĩ rằng họ có thể đánh cắp ETH trong khi thực tế là họ đã bị mất ETH.
- Tấn công URL short: tình trạng xác thực đầu vào kém tại các sàn giao dịch có thể khiến số tiền chuyển có vẻ lớn hơn thực tế.
- Tấn công săn airdrop: những cuộc tấn công này liên quan đến việc khai thác các chức năng airdrop để tích lũy tài sản một cách bất hợp pháp.
- Tấn công ghi bộ nhớ tùy ý: nguy cơ kẻ tấn công thay đổi dữ liệu được lưu trữ trong hợp đồng thông minh.
- Tấn công từ chối dịch vụ do cạn kiệt gas: các thỏa thuận sử dụng hết gas trong một khối, không còn chỗ để xử lý giao dịch khác.
Triển vọng tương lai của Ethereum và ETH?
Sự kết hợp giữa phân tích thị trường, tiến bộ công nghệ gần đây và cải tiến mới trong tiêu chuẩn token đang định hình triển vọng tương lai cho Ethereum và ETH.
Phân tích thị trường
Giá Ethereum được dự đoán sẽ dao động trong khoảng từ $1.800 đến $1.900 trong suốt năm 2023, với mức kháng cự là $1.760 và có khả năng giảm xuống còn $1.600. Giá giao dịch trung bình dự kiến rơi vào khoảng $1.880,75, và một số nhà phân tích dự đoán lợi nhuận sẽ là khoảng 5%. Thiết lập giao dịch kỹ thuật tam giác tăng dần chỉ ra xu hướng tăng, cho thấy đợt tăng giá Ethereum có thể tiếp tục.
Đến tháng 11/2023, dự đoán giá trị sẽ tăng 4,3%, đạt khoảng $2.038,14. Tâm lý thị trường vào tháng 11/2023 là từ trung lập đến giá lên, với Chỉ số Sợ hãi & Tham lam cho thấy trạng thái “Tham lam”.
Tiến bộ công nghệ
Quá trình Ethereum chuyển đổi từ PoW sang PoS với The Merge đã giảm mức tiêu thụ năng lượng và cải thiện khả năng bảo mật. Nâng cấp thêm như Danksharding được kỳ vọng sẽ nâng cao khả năng mở rộng, tốc độ và hiệu quả của Ethereum, có khả năng củng cố vị thế của Ethereum trong không gian tiền mã hóa.
Với những tiến bộ công nghệ này và cộng đồng nhà phát triển mạnh mẽ, Ethereum hứa hẹn sẽ duy trì đà tăng trưởng và thành công.
Đổi mới trong tiêu chuẩn token
Có một sự đổi mới đáng chú ý vào năm 2023. Đó là sự ra đời của Tài khoản ràng buộc token ERC-6551 (TBA). Tiêu chuẩn token Ethereum mới này mở rộng đáng kể chức năng của NFT, cho phép chúng hoạt động như tài khoản hợp đồng thông minh riêng.
Điều này khắc phục những hạn chế của tiêu chuẩn ERC-721 trước đó bằng cách cho phép tương tác liền mạch và cải thiện khả năng sử dụng trong thế giới thực của tài sản kỹ thuật số.
Ethscription
Ethscription là một sự đổi mới trên blockchain Ethereum. Ethscription cung cấp cách chia sẻ dữ liệu — hiện chỉ có hình ảnh — mà không cần tạo token ERC-721. Ethscription khác với NFT ở việc sử dụng calldata để lưu trữ, giảm chi phí tạo và chuyển giao cũng như lưu trữ gốc trên blockchain Ethereum.
Ethereum Follow Protocol (EFP)
Brantly Millegan đề xuất EFP vào mùa xuân năm 2023. Giao thức này cho phép người dùng theo dõi nhau một cách tự nhiên trên blockchain Ethereum.
Tham vọng của giao thức này là xây dựng cấu trúc biểu đồ xã hội thiết yếu tập trung vào Ethereum và có thể kết hợp với các nền tảng có sẵn như Ethereum Name Service (ENS).
Tương lai của Ethereum có vẻ rất hứa hẹn, được hỗ trợ bởi các động thái tích cực của thị trường, nâng cấp thường xuyên về công nghệ và sự xuất hiện của các tiêu chuẩn token mới sẽ giúp cải thiện tính hữu ích và tính năng của nền tảng.
Nhờ vậy, Ethereum có tiềm năng tiếp tục phát triển và trở thành một điểm sáng quan trọng hơn nữa trong thế giới tiền tệ kỹ thuật số. Giống như tất cả các dự án và token, sẽ là khôn ngoan khi tiếp tục nghiên cứu và theo dõi các cập nhật của Ethereum để bắt kịp sự phát triển của nền tảng này.